Categorieën
Algemeen Geen categorie

Negen van de tien zorgmedewerkers tobben en piekeren over corona

88 procent van de medewerkers in de zorg ‘tobt en piekert’ over de coronapandemie. Dat blijkt uit onderzoek van Stichting IZZ in samenwerking met de Universiteit Utrecht (UU) en de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) onder ruim 12 duizend zorgmedewerkers. De voortdurende mentale belasting vergroot de kans op ernstige psychische klachten, overbelasting en uitval, waarschuwt IZZ-directeur Roland Kip.

Uit de jaarlijkse IZZ-monitor Gezond Werken komt daarnaast naar voren dat 40 procent van de zorgmedewerkers onbeschermd heeft gewerkt, met name in de verzorging en verpleging en de ggz. 37 procent van de zorgmedewerkers is in aanraking gekomen met corona. Dit komt overeen met recente besmettingscijfers, waaruit blijkt dat tot en met de eerste week van september in totaal bijna 20.000 zorgmedewerkers besmet zijn geweest met covid-19, oftewel: de helft van het aantal besmettingen betreft zorgmedewerkers. 

Recupereren

Ook opvallend is het feit dat bijna een kwart van de zorgmedewerkers (24 procent) overuren heeft gedraaid. Die hebben ze weliswaar meestal uitbetaald gekregen, maar gezien de enorme belasting had IZZ liever gezien dat er ruimte was geweest om deze overuren in tijd te compenseren, zodat ze hadden kunnen recupereren.

Gigantisch

Gevraagd naar de opvallendste uitkomsten van de monitor, wijst Kip op de door zorgmedewerkers gevoelde mentale belasting. “88 procent is aan het piekeren en tobben geweest, ik vind dat een gigantisch getal”, reageert Kip. “Je hebt het toch over vormen van angst, stress en slaapverlies; zo wil je niet in je werk zitten. Mensen staan door corona lang en intensief bloot aan ernstig schokkende gebeurtenissen en hoge werkdruk. Daar komt vaak ook fysieke uitputting bij, die wel eens over het hoofd wordt gezien. Dan heb je een vergroot risico op post traumatische stressklachten.”

Anderen besmetten

Ondanks de coronastress zijn de betrokkenheid en bevlogenheid blijkens de IZZ-monitor onverminderd hoog. “Dat zijn goede eigenschappen, maar ze hebben ook een keerzijde, namelijk  dat je jezelf vergeet”, zegt Kip. “Zorgmedewerkers hebben de neiging zichzelf op de laatste plaats te zetten. Als medewerkers piekeren over corona is het vaak niet uit angst om zelf besmet te worden, maar omdat ze bang zijn anderen te besmetten.”

Burn-out

Met kenmerken als uitzichtloosheid en gebrek aan invloed op de eigen werksituatie vertoont de mentale belasting als gevolg van corona volgens Kip overeenkomsten met de situatie bij burn-out. “De regelruimte op de werkvloer is misschien wel gegroeid, maar de eigen invloed is nog niet heel groot”, zegt Kip.

Waardering

Uit de monitor komt naar voren dat zorgwerknemers voor steun en waardering vooral naar collega’s kijken. Door de overheid en raden van bestuur voelen ze zich minder gesteund. “De overheid staat achter in het rijtje”, aldus Kip. “We hebben dit onderzoek in mei en juni afgenomen. Toen zweefde het idee van een bonus nog ergens rond, dus misschien heeft het toekennen van duizend en nu nog eens vijfhonderd euro een  positieve invloed gehad. Maar de overheid en bestuurders zouden meer waardering moeten uitspreken. Dat hoeft niet altijd in geld; werk aan oplossingen. Roostering bijvoorbeeld komt elke keer weer terug, neem dat serieus. Zorg voor voldoende beschermingsmiddelen en voldoende personeel. Mensen moeten de gelegenheid hebben om op adem te komen.”

Werkvloer

In een separaat onderzoek heeft IZZ onderzoek gedaan naar gezond leiderschap. “Je ziet daar echt verschillen. Veel bestuurders weten eigenlijk niet wat voor impact ze hebben en wat ze kunnen bijdragen aan gezond werken; ze onderschatten hun eigen invloed op de gezondheid van medewerkers.” Terwijl het geen hogere wiskunde is. “Het klinkt als een open deur, maar neem de vraagstukken van je medewerkers serieus. En ook al zit je bij organisatie van drie of vierduizend werknemers, ga naar die werkvloer en blijf niet onder een glazen stolp zitten. Je kunt als bestuurder niet zeggen: ik breng het naar HR en dan ben ik er vanaf, je blijft verantwoordelijk.”

Vitale sector

De overheid zou zich wat Kip betreft meer rekenschap moeten geven van het belang van de zorg als vitale sector. “Moet je eens zien wat voor effect het zal hebben op het maatschappelijk welzijn en de economie als de zorg omvalt. Als je weerbare medewerkers wilt en een weerbare sector, dan is het cruciaal om te investeren in de mentale gezondheid  van mensen.”

Categorieën
Algemeen Geen categorie

Resultaten Coronamonitor

Wat is de invloed van de coronacrisis op de gezondheid en het welzijn van zorgmedewerkers? En waar hebben zorgmedewerkers behoefte aan tijdens dit soort crises? Wij onderzochten het met de Monitor Gezond werken in de zorg 2020.

Uit de respons blijkt dat er – gemiddeld genomen – minder werkdruk gevoeld werd. Hoe kan dit? Terwijl er eindeloos een beroep op zorgmedewerkers werd gedaan tijdens de coronapiek dit voorjaar? Wat hielp is dat veel regels tijdelijk zijn losgelaten. Daardoor daalde de werkdruk. Zorgmedewerkers in direct contact met corona patiënten ervoeren wel meer werkdruk. 

Ook verbeterde in veel organisaties het werkklimaat. Leidinggevenden en werkgevers zijn namelijk veel meer gaan communiceren met zorgmedewerkers. Ook gaven ze meer prioriteit aan gezond en veilig werken. 

Uit het onderzoek blijkt verder dat 88% van de zorgmedewerkers vaak en lang piekert over de mogelijke gevolgen van corona. Emotionele uitputting ligt dan op de loer. Gelukkig kunnen we uit het onderzoek ook veel goede tips halen om dit als zorgmedewerker en zorgorganisatie te voorkomen. 

Bekijk de infographic voor een overzicht van de belangrijkste resultaten én tips voor werkgevers en -nemers. Of lees onze Whitepaper, het uitgebreide onderzoeksrapport.

Wat doet IZZ met de resultaten?

Uit het onderzoek hebben we belangrijke inzichten gehaald voor zowel zorgmedewerkers als zorgorganisaties om uitputting en stress te voorkomen of beperken. Ook zijn onze resultaten gebruikt binnen een onderzoekscoalitie naar gezond werken in de zorg. Hierbij zijn er 7 versnellers van gezonder werken in de zorg gevonden. We brengen dit breed onder de aandacht binnen de zorgsector. Op deze manier helpen we medewerkers en organisaties om het personeel in de zorg gezond en inzetbaar te houden.

Over de Monitor Gezond Werken in de zorg

De Monitor Gezond werken in de zorg is een jaarlijks terugkerend vragenlijstonderzoek over thema’s die te maken hebben met gezond werken, gezondheid en welzijn onder zorgmedewerkers. De Monitor wordt vijf jaar lang elk voorjaar uitgevoerd onder leden van Stichting IZZ die momenteel werkzaam zijn in de zorg. In 2020, het derde jaar, zijn hier specifieke vragen rondom de COVID-19 uitbraak aan toegevoegd. Vanwege de uitbraak in maart 2020 is de Monitor dit jaar iets later uitgezet (periode mei-juni) dan in de voorgaande twee jaren (maart). In totaal hebben 12.630 zorgmedewerkers werkzaam in verschillende branches en beroepsgroepen deelgenomen aan de Monitor.